ଜଣେ ଯୁବକକୁ ଜୀବନରେ କେବଳ ଦୁଇଟି ଜିନିଷ ଦରକାର୍ ହୋଇଥାଏ । ପ୍ରଥମେ ଚାକିରି ଏବଂ ଦ୍ଵିତୀୟରେ ଜୀବନସାଥି । ତେବେ ଏଗୁଡ଼ିକ ଏତେ ସହଜରେ ମଧ୍ୟ ମିଳିନଥାଏ । ବାସ ଏହି କଥାକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି କୋଟି କୋଟି ଟଙ୍କାର କମ୍ପାନୀ ଠିଆ କରିଦେଲା । ବାସ୍ତବରେ ଆମେ ଏଠାରେ ଚାକିରି ଡ଼ଟ୍ କମ ଏବଂ ଜୀବନସାଥି ଡ଼ଟ୍ କମ୍ ବିଷୟରେ କହୁଛୁ । ଏହି ଦୁଇଟି ୱେବସାଇଟକୁ ଇନ୍ଫୋ ଏଜ୍ ନାମକ କମ୍ପାନୀ ନିର୍ମାଣ କରିଛି । ଏହି କମ୍ପାନୀର ପ୍ରତିଷ୍ଠାତା ସଞ୍ଜୀବ ବିକଚନ୍ଦାନୀ ଅଟନ୍ତି ।
ସ୍ତ୍ରୀ ଖର୍ଚ୍ଚ ଚଳାଇବାରୁ ନିଜେ ଭାବିଲେ ବିଜନେସ ଆଇଡିଆ :-
2020 ରେ ପଦ୍ମଶ୍ରୀ ପୁରସ୍କାର ପାଇଥିବା ସଞ୍ଜୀବ ବିକଚନ୍ଦାନୀଙ୍କ ଏହି ଯାତ୍ରା ଅତ୍ୟନ୍ତ ଆକର୍ଷଣୀୟ ଏବଂ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜରେ ପରିପୂର୍ଣ୍ଣ ଥିଲା । ସଞ୍ଜୀବ ଅର୍ଥନୀତି ବିଶେଷଜ୍ଞତା ସହିତ କଳା କ୍ଷେତ୍ରରେ ବିଏ କରିଛନ୍ତି । ସେ କଲେଜ ଦିନରୁ ଜୀବନରେ କିଛି ବଡ କରିବାକୁ ସ୍ୱପ୍ନ ଦେଖିଥିଲେ । କଲେଜ ଶେଷ କରିବା ପରେ, ସେ 984 ରେ ଆକାଉଣ୍ଟ୍ କାର୍ଯ୍ୟନିର୍ବାହୀ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ । ତା’ପରେ 1987 ରେ ସେ ଚାକିରି ଛାଡି IIM ଅଧ୍ୟୟନ ଆରମ୍ଭ କରିବାକୁ ଲାଗିଲେ । ଏଠାରେ ତାଙ୍କୁ 1989 ରେ ଗ୍ଲାକ୍ସୋ ସ୍ମିଥକାଇନରେ ଏକ ପ୍ରଡକ୍ଟ କାର୍ଯ୍ୟନିର୍ବାହୀ ଭାବରେ ଚାକିରି ପାଇଲେ ।
1990 ମସିହାରେ କିଛି ବଡ କରିବା ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ସଞ୍ଜୀବ ମାସକୁ ଆଠ ହଜାର ଟଙ୍କା ପାଉଥିବା ଚାକିରିକୁ ଛାଡି ଦେଇଥିଲେ । ସେତେବେଳେ ଏହି ଆଠ ହଜାର ମଧ୍ୟ ବହୁତ କିଛି ଥିଲା । ସେ ତାଙ୍କର ଆଇଆଇଏମ୍ ସହପାଠୀ ଏବଂ ସ୍ତ୍ରୀ ସୁରବୀଙ୍କୁ କହିଥିଲେ ଯେ ବର୍ତ୍ତମାନ ଘରର ଖର୍ଚ୍ଚ ତୁମେ ହିଁ ଦେଖ, ମୁଁ ମୋର ବ୍ୟବସାୟ ଆରମ୍ଭ କରିବାକୁ ଚାହୁଁଛି । ତାଙ୍କ ସ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ସହଯୋଗରେ ସଞ୍ଜୀବ ଘରେ ଥିବା ଚାକର ରହୁଥିବା ରୁମରୁ କାମ କରିବା ଆରମ୍ଭ କଲେ । ତା’ପରେ 1990 ମସିହାରେ ସେ ଜଣେ ସାଙ୍ଗ ସହ ମିଶି ଇଣ୍ଡମାର୍କ ଏବଂ ଇନଫୋ ଏଜ ନାମକ ଦୁଇଟି କମ୍ପାନୀ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କଲେ ।
1993 ରେ ଦୁଇ ବନ୍ଧୁ ଅଲଗା ହୋଇଯାଇଥିଲେ । ସଞ୍ଜୀବଙ୍କ ଭାଗରେ ଇନଫୋଜ୍ ଆସିଥିଲା, ଏହି କମ୍ପାନୀ ଦରମା ସହ ଜଡିତ ସର୍ଭେ କରୁଥିଲା । ଯେପରିକି ଏଣ୍ଟ୍ରି ଲେଭଲରେ MBAs ଏବଂ ଇଞ୍ଜିନିୟର୍ମାନଙ୍କୁ କେଉଁ କମ୍ପାନୀ କେତେ ସ୍ୟାଲେରୀ ଦେଇଥାଏ । ସଞ୍ଜୀବ ଏପରି ରିପୋର୍ଟ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରି ଅନ୍ୟ କମ୍ପାନୀମାନଙ୍କୁ ବିକ୍ରି କରୁଥିଲେ । ଆରମ୍ଭରେ କୌଣସି ବିଶେଷ ଆୟ ନଥିଲା । ସେଥିପାଇଁ ସଞ୍ଜୀବ ନିଜର ଖର୍ଚ୍ଚ ବହନ କରିବା ପାଇଁ ଏକ କୋଚିଂ କ୍ଲାସ୍ ମଧ୍ୟ ନେଇଥିଲେ । ଏଥିରୁ ସେ ମାସକୁ 2000 ଟଙ୍କା ରୋଜଗାର କରୁଥିଲେ । ପରେ ସେ ଚାରି ବର୍ଷ ପାଇଁ ଏକ କମ୍ପାନୀରେ ପରାମର୍ଶଦାତା ସମ୍ପାଦକ ଭାବରେ ମଧ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ ।
ଏହିପରି ଆସିଲା Naukri.com ର ଆଇଡିଆ :-
ଅକ୍ଟୋବର 1996 ରେ ଦିଲ୍ଲୀରେ ଆଇଟି ଏସିଆ ପ୍ରଦର୍ଶନୀ ଚାଲିଥିଲା । ଏଠାରେ ଗୋଟିଏ ଷ୍ଟଲରେ WWW. ସଞ୍ଜୀବଙ୍କ ଦୃଷ୍ଟି ଆକର୍ଷଣ କରିଥିଲା । ପଚରାଉଚରା ବେଳେ ସେ ଜାଣିବାକୁ ପାଇଲେ ଯେ VSNL ର ଇ-ମେଲ ଆକାଉଣ୍ଟ ବିକ୍ରି ହେଉଛି । ସଞ୍ଜୀବ ପଚାରିଥିଲେ ଏହି ଇ-ମେଲ୍ କ’ଣ ଏବଂ ଆମେ ଏହାକୁ କିପରି ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତି ? ତା’ପରେ ସେଲର ଇଣ୍ଟରନେଟରେ କିଛି ବ୍ରାଉଜିଂ କଲେ ଏବଂ ତାଙ୍କୁ କହିଥିଲେ ଯେ ଆପଣ କିପରି ଇଣ୍ଟରନେଟରେ ଦୁନିଆର ସମସ୍ତ ସୂଚନା ଦେଖିପାରିବେ ।
ସେହିଠାରୁ ତାଙ୍କ ମୁଣ୍ଡକୁ Naukri.com ର ଆଇଡିଆ ଆସିଲା । ବାସ୍ତବରେ ଯେତେବେଳେ ସେ HMM ରେ ଚାକିରି କରୁଥିଲେ, ସେତେବେଳେ ଏଠାରେ ଲୋକମାନେ ବହୁ ଆଗ୍ରହ ସହିତ ବର୍ଗୀକୃତ ବିଜ୍ଞାପନ ପଢୁଥିଲେ । ଏଥିରେ ଅଧିକାଂଶ ଲୋକ ଚାକିରିର ତାଲିକା ଯାଞ୍ଚ୍ କରୁଥିଲେ । ଏଭଳି ପରିସ୍ଥିତିରେ ସଞ୍ଜୀବ ଅନୁଭବ କରିଥିଲେ ଯେ ଏହି ଜିନିଷକୁ ଅନଲାଇନରେ ମଧ୍ୟ ଅଣାଯାଇପାରିବ । ଯଦିଓ ସେତେବେଳେ ଭାରତରେ କେବଳ 14000 ଇଣ୍ଟରନେଟ୍ ୟୁଜର ଥିଲେ, ଯଦିଓ ସଞ୍ଜୀବ ଅନୁଭବ କରିଥିଲେ ଯେ ଏତିକି ଲୋକ ମଧ୍ୟ ବହୁତ ।
ସଞ୍ଜୀବ ଇ-ମେଲ ବିକ୍ରେତାଙ୍କୁ ତାଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ୱେବସାଇଟ୍ ନିର୍ମାଣ କରିବାକୁ କହିଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ସେ କହିଲେ ଯେ ସବୁ ସର୍ଭର ଆମେରିକାରେ ଅଛି, ଯେଉଁଠାରେ ପୁରା ୱେବସାଇଟ୍ ହୋଷ୍ଟ ହୋଇଛି, ତେଣୁ ମୁଁ ୱେବସାଇଟ୍ ତିଆରି କରିପାରିବି ନାହିଁ । ଏଭଳି ପରିସ୍ଥିତିରେ ସଞ୍ଜୀବ ତାଙ୍କ ବଡ ଭାଇଙ୍କୁ ଆମେରିକାର ଏକ ବ୍ୟବସାୟ ବିଦ୍ୟାଳୟର ପ୍ରଫେସର ବୋଲି କହିଥିଲେ । ୱେବସାଇଟ୍ ପାଇଁ ଏକ ସର୍ଭର କିଣିବାକୁ ତାଙ୍କୁ କହିଲେ । ସେ ଆହୁରି ମଧ୍ୟ କହିଛନ୍ତି ଯେ ତାଙ୍କ ପାଖରେ ବର୍ତ୍ତମାନ ଟଙ୍କା ନାହିଁ, କିନ୍ତୁ ସେ ପରେ ଦେଇଦେବେ । ସେତେବେଳେ ସର୍ଭରର ଭଡା ମାସକୁ 25 ଡ଼ଲାର ଥିଲା । ପରେ ଯେତେବେଳେ କମ୍ପାନୀ ବଡ ହେଲା, ସେତେବେଳେ ସଞ୍ଜୀବ ମାଗିନଥିଲେ ମଧ୍ୟ ନିଜ ବଡ ଭାଇଙ୍କୁ କମ୍ପାନୀର 5 ପ୍ରତିଶତ ସେୟାର ଦେଇଦେଲେ ।
ପରେ ସଞ୍ଜୀବ ଆଉ ଦୁଇଜଣ ଲୋକଙ୍କୁ କମ୍ପାନୀର ସେୟାର ବିକ୍ରି କଲେ, ଏବଂ ନକରି.କମ୍ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ । 90 ଦଶକର ମଧ୍ୟଭାଗରେ ଯେତେବେଳେ ବିମୁଦ୍ରାକରଣ ହୋଇଥିଲା ସେତେବେଳେ ଏହା ଘଟିଥିଲା । ଏଭଳି ପରିସ୍ଥିତିରେ ତାଙ୍କ ୱେବସାଇଟକୁ ଅଧିକ ଟ୍ରାଫିକ୍ ଆସିବାକୁ ଲାଗିଲା । ସେତେବେଳେ ଭାରତରେ ଇଣ୍ଟରନେଟ୍ ମଧ୍ୟ ନୂଆ ଥିଲା ଏବଂ ସେଠାରେ ଅଧିକ ସ୍ଥାନୀୟ ୱେବସାଇଟ୍ ନଥିଲା । ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ, ଖବରକାଗଜ Naukri.com କୁ ଇଣ୍ଟରନେଟର ଉଦାହରଣ ଦେବା ପାଇଁ ବ୍ୟବହାର କରିଥିଲା । ଏହିପରି ଟଙ୍କା ଖର୍ଚ୍ଚ ନକରି ତାଙ୍କର ପବ୍ଲିସିଟି ହେଇଗଲା ।
Naukri.com ପ୍ରଥମ ବର୍ଷରେ 2.5 ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କା ଏବଂ ପରବର୍ତ୍ତୀ ବର୍ଷରେ 18 ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କା ବ୍ୟବସାୟ କରିଥିଲା | ତା’ପରେ କମ୍ପାନୀ ଅନେକ ପାଣ୍ଠି ସଂଗ୍ରହ କରି ଏକ ବଡ଼ ସ୍ତରରେ ପହଞ୍ଚିଲା । ଏହା ପରେ କମ୍ପାନୀ 2006 ରେ Jeevansathi.com (Jeevansathi.com) ଆରମ୍ଭ କଲା । ଏହା ବ୍ୟତୀତ ତାଙ୍କ naukarigulf.com, Shiksha.com, 99 ଏକର (99acres.com) ଏବଂ Firstnaukari.com ପରି ପୋର୍ଟାଲ୍ ଅଛି । ସେହିପରି କମ୍ପାନୀ ଅନ୍ୟ ବଡ କମ୍ପାନୀ ଭଳି ଜୋମାଟୋ, ଭ୍ୟାକେସନ୍ ଲ୍ୟାବ, ଉନ୍ନତି ଏବଂ ପଲିସି ବଜାରରେ ନିବେଶ ମଧ୍ୟ କରିରଖିଛି ।