ଭାରତରେ ରୋଷେଇଘରେ ଟମାଟୋ ସବୁଦିନ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ । ରୋଷେଇ ଘରେ ତିଆରି ହେଉଥିବା ସବୁ ତରକାରୀରେ ଟମାଟୋ ନିଶ୍ଚିତ ଭାବେ ପକା ଯାଇଥାଏ ଏବଂ ଟମାଟୋ ସାଲାଡ଼ ସହିତ ଟମାଟୋ ଚଟଣିକୁ ମଧ୍ୟ ଲୋକମାନେ ବହୁତ୍ ସ୍ଵାଦ ସହିତ ଖାଇବାକୁ ପସନ୍ଦ କରନ୍ତି । କିନ୍ତୁ କଣ ଆପଣମାନେ ଟମାଟୋ ସହ ଜଡ଼ିତ ଗୋଟିଏ କୌତୁହଳ ପୂର୍ଣ୍ଣ ଇତିହାସ ଜାଣନ୍ତି ? ଯଦି ନାହିଁ, ତେବେ ଆପଣଙ୍କୁ କହିରଖୁଛୁ ଯେ ଆଜିଠାରୁ ପ୍ରାୟ 200 ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ 1820ରେ ୟୁରୋପରେ ଟମାଟୋକୁ ବିଷାକ୍ତ ପରିବା ବୋଲି କୁହାଯାଉଥିଲା । ଏହି କଥା ବିଲକୁଲ ସତ ଅଟେ । ତେବେ ଚାଲନ୍ତୁ ଆପଣଙ୍କୁ ଆଜି ଟମାଟୋ ସହ ଜଡ଼ିତ କିଛି କୌତୁହଳ କଥା ବିଷୟରେ ସୂଚନା ଦେବା ।
ଖବର ଅନୁଯାୟୀ, ୟୁରୋପ ଏବଂ ଏସିଆରେ ଦୀର୍ଘ ସମୟ ଧରି ଟମାଟୋକୁ ଏକ ବିଷାକ୍ତ ପନିପରିବା ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଉଥିଲା । ବାସ୍ତବରେ, ଏହା ପଛର କାରଣ ହେଲା ଯେ ଆଜି ଘରେ ଘରେ ସ୍ଥାନ ପାଇଥିବା ଟମାଟୋରେ ବହୁ ପରିମାଣର ଲ୍ୟାଡ ମିଳୁଥିଲା । ସେହି ସମୟରେ ଟମାଟୋକୁ ପଇଜନ ଆପଲ କୁହାଯାଉଥିଲା । ପଞ୍ଚଦଶ ଶତାବ୍ଦୀରୁ ଅଷ୍ଟାଦଶ ଶତାବ୍ଦୀ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଲୋକମାନେ ଟମାଟୋ ଖାଇବାକୁ ଆଦୌ ପସନ୍ଦ କରୁନଥିଲେ, ଓଲଟି ସେମାନେ ଟମାଟୋକୁ ଘୃଣା କରୁଥିଲେ ଏବଂ ଏହି ସବୁ ଜିନିଷ ହେତୁ ଏହି ମଜାଳିଆ ପନିପରିବାକୁ ପାଶ୍ଚାତ୍ୟ ଜଗତରେ ‘ପାପି ଫଳ’ ବୋଲି ନାମ ଦିଆଗଲା । ଏକ ହିଷ୍ଟ୍ରି ଚ୍ୟାନେଲ ଅନୁଯାୟୀ, ଟମାଟୋକୁ ଟମାଟୋ ନାମକୁ Uto-Aztecan Nahuatl ଶବ୍ଦ ‘ଟମାଟଲ’ ରୁ ଦିଆଯାଇଥିଲା । ଏହି ଶବ୍ଦର ଅର୍ଥ ହେଉଛି ସ୍ୱେଲିଙ୍ଗ ଫ୍ରୁଟ ।
ନାଲି ରଙ୍ଗର ଫଳ ମଣିଷଙ୍କ ପାଇଁ ଠିକ୍ ନଥିଲା :-
ଏକ ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ, ଆମେରିକାର ନ୍ୟୁଜର୍ସିରେ ଜଣେ ସର୍ଜନ ରହୁଥିଲେ, ଯିଏକି ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାରର ଫଳ ଚାଷ କରିବାକୁ ଭଲ ପାଉଥିଲେ । ତାଙ୍କ ନାମ ଜନ ଗେରାଡ ଥିଲା । କୁହାଯାଏ ଯେ ଯେତେବେଳେ ସେ ପ୍ରଥମେ ଟମାଟୋ ଚାଷ କଲେ, ସେତେବେଳେ ତାଙ୍କ ଟମାଟୋରେ ଟମାଟୋନ୍ ନାମକ ଏକ ଟକ୍ସିନ୍ସ ବହୁତ୍ କମ୍ ପରିମାଣରେ ମିଳିଲା । ବାସ୍ତବରେ, ଟମିଟେନ୍ ଥିବା କାରଣରୁ ଲୋକମାନେ ଟମାଟୋକୁ ବିଷାକ୍ତ ମନେ କରୁଥିଲେ ଏବଂ ସେଗୁଡିକ ଖାଇବାକୁ ପସନ୍ଦ କରୁନଥିଲେ । ଏହା ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଇଛି ଯେ ସେହି ସମୟରେ ଟମାଟୋକୁ ଘୃଣା କରିବାର ଗୋଟିଏ କାରଣ ଏହା ମଧ୍ୟ ଥିଲା ଯେ ଟମାଟୋ ଲାଲ ରଙ୍ଗ ଥିଲା, କାରଣ ପୁରୁଣା ସମୟର ଲୋକମାନେ ନାଲି ରଙ୍ଗକୁ ମଣିଷ ପାଇଁ ଠିକ ବୋଲି ମନେ କରୁନଥିଲେ ।
ଜୁନ 18 ତାରିଖ 1820 ରେ କୋର୍ଟ ଡକାଯାଇଥିଲା :-
ଏହି କାହାଣୀର ସବୁଠାରୁ କୌତୁହଳପୂର୍ଣ୍ଣ ତଥ୍ୟ ହେଉଛି ଯେ ଯେଉଁମାନେ ଟମାଟୋକୁ ବିଷାକ୍ତ ମନେ କରୁଥିଲେ, ସେମାନେ ଟମାଟୋ ପାଇଁ ଜନଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ କେସ କରିଥିଲେ । ଗୋଟିଏ କୋର୍ଟରେ ଟମାଟୋର ଗୋଟିଏ କେସ ଥିଲା ଏବଂ ସମସ୍ତେ ଟମାଟୋ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ସେଠାରେ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ଏପରି ମଧ୍ୟ ଥିଲେ, ଯିଏ ଟମାଟୋର ପକ୍ଷ ନେଇଥିଲେ, ସେହି ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ନାମ କର୍ଣ୍ଣେଲ ରବର୍ଟ ଗିବନ ଜନସନ ଥିଲା ଏବଂ ଏହି ବ୍ୟକ୍ତି ହିଁ ଟମାଟୋକୁ ନିର୍ଦ୍ଦୋଷ ପ୍ରମାଣ କରିଥିଲେ । ଅଦାଲତରେ ଟମାଟୋ ହାଜର ସମୟରେ ଜନସନ ତାଙ୍କ ସହ ଟମାଟୋରେ ଭର୍ତି ଏକ ଟୋକେଇ ଆଣି କୋର୍ଟକୁ ଆଣିଥିଲେ । ସେଠାରେ ଉପସ୍ଥିତ ସମସ୍ତେ କେବଳ ତାଙ୍କୁ ହିଁ ଦେଖୁଥିଲେ । ସେଥିରେ କ’ଣ ଅଛି ଦେଖିବା ପରେ ଜନ୍ ନିଜେ କୋର୍ଟରେ ଟମାଟୋ ଖାଇବା ଆରମ୍ଭ କଲେ ଏବଂ ଦେଖିବା ପରେ ଲୋକମାନେ ଅନୁଭବ କଲେ ଯେ ବର୍ତ୍ତମାନ ସେ ବଞ୍ଚିବେ ନାହିଁ । ସେ ନିଜେ ଆତ୍ମହତ୍ୟା କରିବାକୁ ଓହ୍ଲାଇଛନ୍ତି ।
ଏହି କାହାଣୀର ସବୁଠାରୁ କୌତୁହଳପୂର୍ଣ୍ଣ ମୋଡ଼ ସେତେବେଳେ ଆସିଲା, ଯେତେବେଳେ ଜନ୍ସନ ଟମାଟୋ ଖାଇବା ପରେ ମଧ୍ୟ ସୁସ୍ଥ ରହିଲେ ଏବଂ ତାଙ୍କର କିଛି ବି ହେଲା ନାହିଁ । ସେଠାରେ ଉପସ୍ଥିତ ଥିବା ସବୁ ଲୋକ ଏସବୁ ଦେଖିବା ପରେ ସେମାନେ ବହୁତ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ହୋଇଗଲେ । ଯାହା ପରେ ଜନସନ ସେମାନଙ୍କୁ କହିଥିଲେ ଯେ ଟମାଟୋ ବିଷାକ୍ତ ନୁହେଁ, କିନ୍ତୁ ଏହାକୁ ଖାଇବାର ଅନେକ ଲାଭ ରହିଛି ଏବଂ ଆଜି ଟମାଟୋ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଘରର ରୋଷେଇ ଘରେ ସ୍ଥାନ ପାଇଛି ।