ସରକାରଙ୍କ ଆର୍ଥିକ ସ୍ଥିତିର ପରିଣାମ ବିଷୟରେ ଚେତାବନୀ ଦେଇ ଅର୍ଥ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟର ବ୍ୟୟ ବିଭାଗ ସେପ୍ଟେମ୍ବରରୁ ମାଗଣା ଖାଦ୍ୟ ରାସନ ଯୋଜନାକୁ ବୃଦ୍ଧି କରିବା କିମ୍ବା କୌଣସି ପ୍ରମୁଖ ଟିକସ ହ୍ରାସ କରିବା ବିରୋଧରେ ଯୁକ୍ତି ବାଛିଛି। ମାର୍ଚ୍ଚ ମାସରେ ସରକାର ପ୍ରଧାନ ମନ୍ତ୍ରୀ ଗରିବି କଲ୍ୟାଣ ଅନ୍ନ ଯୋଜନାକୁ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ମାସ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବୃଦ୍ଧି କରିଥିଲେ।
FY23 ରେ ଖାଦ୍ୟ ସବସିଡି ପାଇଁ ସରକାର ୨.୦୭ଲକ୍ଷ କୋଟି ବଜେଟ୍ କରିଛନ୍ତି, ଯାହା FY22 ପାଇଁ ସଂଶୋଧିତ ୨.୮୬ଲକ୍ଷ କୋଟି ଠାରୁ କମ୍ ଅଟେ | ସେପ୍ଟେମ୍ବର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ PMGKAY ସମ୍ପ୍ରସାରଣ ସବସିଡି ବିଲ୍ ପ୍ରାୟ ୨.୮୭କୋଟିରେ ପହଞ୍ଚିବ ବୋଲି ଆଶା କରାଯାଉଛି | ଏହି ଯୋଜନାକୁ ଆହୁରି ଛଅ ମାସ ବଢେଇ FY23 ରେ ଆଉ ୮୦,୦୦୦କୋଟି ଖର୍ଚ୍ଚ ହୋଇପାରେ, ଖାଦ୍ୟ ସବସିଡି ପ୍ରାୟ ୩.୭ ଲକ୍ଷ କୋଟିକୁ ବୃଦ୍ଧି ପାଇବ |
ଯେକୌଣସି ଟିକସ ହ୍ରାସ କିମ୍ବା ଖାଦ୍ୟ ସବସିଡି ବିସ୍ତାର ଆର୍ଥିକ ଗଣିତ ପାଇଁ ପ୍ରତିକୂଳ ପରିଣାମ ଦେଇପାରେ ବୋଲି ଇତି ଦ୍ୱାରା ଦେଖାଯାଇଥିବା ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ନୋଟରେ ବିଭାଗ କହିଛି। ବିଶେଷକରି ଖାଦ୍ୟ ସୁରକ୍ଷା ତଥା ଆର୍ଥିକ ଭିତ୍ତିରେ PMGKAY କୁ ବର୍ତ୍ତମାନର ସମ୍ପ୍ରସାରଣଠାରୁ ଅଧିକ ଜାରି ରଖିବା ଅନୁଚିତ ବୋଲି ବିଭାଗ କହିଛି।ନୋଟରେ କୁହାଯାଇଛି ଯେ ମାଗଣା ରାସନ ବିସ୍ତାର, ସାର ସବସିଡି ବୃଦ୍ଧି, ରନ୍ଧନ ଗ୍ୟାସ ଉପରେ ସବସିଡିର ପୁନ ପ୍ରବର୍ତ୍ତନ, ପେଟ୍ରୋଲ ଏବଂ ଡିଜେଲ ଉପରେ ଏକ୍ସାଇଜ୍ ଶୁଳ୍କ ହ୍ରାସ ଏବଂ ଖାଇବା ତେଲ ଏବଂ ବିଭିନ୍ନ ଇନପୁଟ ଉପରେ କଷ୍ଟମ ଡ୍ୟୁଟି ହ୍ରାସ ଭଳି ନିଷ୍ପତ୍ତି ଏକ ଗୁରୁତର ଆର୍ଥିକ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି।FY23 ପାଇଁ ଜିଡିପିର ୬.୪% ଆର୍ଥିକ ନିଅଣ୍ଟକୁ ସରକାର ବଜେଟ୍ କରିଛନ୍ତି। ଅଧିକ ସବସିଡି ଏବଂ ଡ୍ୟୁଟି ହ୍ରାସ ହେତୁ ରାଜସ୍ୱ ହରାଇବା ହେତୁ ଜିଡିପିର ୬.୮% ହେବ ବୋଲି ଫିଚ୍ ରେଟିଂ ଆଶା କରୁଛି |
PMGKAY ହେଉଛି ଏକ ମାଗଣା ଖାଦ୍ୟ ଶସ୍ୟ ଯୋଜନା ଯାହା ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୦୨୦ ରେ Covid-19 ଧାରଣ କରିବା ପାଇଁ ଲାଗୁ ହୋଇଥିବା ପ୍ରଥମ ଦେଶବ୍ୟାପୀ ତାଲା ପକାଇବା ସମୟରେ ସରକାରଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଆରମ୍ଭ କରାଯାଇଥିଲା। ଏହି ଯୋଜନା ଅନୁଯାୟୀ ୫ କିଲୋଗ୍ରାମ ମାଗଣା ଚାଉଳ କିମ୍ବା ଗହମ ଏବଂ ୧ କିଲୋଗ୍ରାମ ଚାନା ଯୋଗାଇ ଦିଆଯାଉଛି।
ବିଭାଗ ସୂଚାଇ ଦେଇଛି ଯେ ଆର୍ଥିକ ବିଚାର ବ୍ୟତୀତ ପାଞ୍ଚ ଜଣଙ୍କର ଯୋଗ୍ୟ ପରିବାର ୫୦ କିଲୋଗ୍ରାମରୁ ଅଧିକ ଶସ୍ୟ ପାଇଥାଏ – ୨୫ କିଲୋଗ୍ରାମର ଦାମ୍ ୨ କିମ୍ବା ୩,ଏବଂ ୨୫ କିଲୋଗ୍ରାମ ମାଗଣା | କୌଣସି ମହାମାରୀ ନଥିବାବେଳେ ଏହା ଆବଶ୍ୟକତାଠାରୁ ଅଧିକ ହେବ ବୋଲି ନୋଟ୍ କହିଛି।ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ, ଚଳିତବର୍ଷ ମେ ୨୧ରେ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ଲିଟର ପିଛା ପେଟ୍ରୋଲ ଉପରେ ୮ ଟଙ୍କା ଓ ଡିଜେଲ ଉପରେ ୬ ଟଙ୍କା ଉତ୍ପାଦ ଶୁଳ୍କ ହ୍ରାସ କରିଥିଲା।
ଏଥିସହିତ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଉଜ୍ଜ୍ବଳା ଯୋଜନାର ହିତାଧିକାରୀଙ୍କୁ ବର୍ଷକୁ ୧୨ଟି ସିଲିଣ୍ଡର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପ୍ରତି ସିଲିଣ୍ଡର ପିଛା ୨୦୦ ଟଙ୍କାର ସବ୍ସିଡି ଦେବାକୁ ଘୋଷଣା କରାଯାଇଛି। ଉକ୍ତ ଯୋଜନାରେ ପ୍ରାୟ ୯ କୋଟି ହିତାଧିକାରୀ ରହିଛନ୍ତି। ଏଥିସହିତ ଖାଇବା ତେଲ ଉପରେ ଆମଦାନି ଶୁଳ୍କ ମଧ୍ୟ ହ୍ରାସ କରାଯାଇଛି। ଏସବୁ ବାବଦରେ ସରକାରଙ୍କୁ ବାର୍ଷିକ ୧ ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କାରୁ ଅଧିକ ରାଜସ୍ବ କ୍ଷତି ହେବ। ସାର ସବସିଡି ବାବଦରେ ବଜେଟରେ ୧.୦୫ ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କା ରହିବ ବୋଲି ଆକଳନ ହୋଇଥିଲା। କିନ୍ତୁ ୨.୧୫ ଲକ୍ଷ କୋଟି କିମ୍ବା ତା’ଠାରୁ ଅଧିକ ହୋଇପାରେ ବୋଲି ଅନୁମାନ କରାଯାଉଛି।